Kabinet pleit voor Europees verbod op plastic in vochtige doekjes

Het kabinet wil een Europees verbod op vochtige doekjes met plastic om rioolverstoppingen en milieuschade te verminderen. In veel billendoekjes die wij dagelijks gebruiken zit ook plastic, kunnen we die straks dan niet meer gebruiken?

Waarom een verbod op vochtige doekjes met plastic noodzakelijk is

Het kabinet overweegt een verbod op vochtige doekjes die plastic bevatten. Staatssecretaris Chris Jansen heeft aangekondigd dat hij zich hiervoor sterk zal maken in Europees verband. Dit artikel legt uit waarom dit verbod belangrijk is en wat de gevolgen kunnen zijn.

De impact van vochtige doekjes op het milieu

Vochtige doekjes lijken misschien onschuldig, maar ze veroorzaken jaarlijks enorme schade aan ons milieu en rioolsysteem. Volgens een rapport van Stichting RIONED worden er jaarlijks 70.000 rioolverstoppingen gemeld in Nederland, waarvan in 90% van de gevallen vochtige doekjes de oorzaak zijn. Deze verstoppingen leiden tot kosten van 22 tot 55 miljoen euro per jaar, kosten die uiteindelijk bij de burgers terechtkomen via riool- en zuiveringsheffingen.

Vochtige doekjes zoals billendoekjes of babydoekjes voelen als papier, ze zijn alleen steviger. Die stevigheid komt door het plastic. Heel handig en fijn, maar dit zorgt juist voor problemen in riolen, afvalwatersystemen en het mileu. Gebruikte billendoekjes horen dus thuis in de afvalbak en nooit in de wc.

Wat zegt het rapport van Stichting RIONED?

Uit het rapport van Stichting RIONED blijkt dat de afvalwatersector al sinds 2007 wijst op de problemen die plastic in vochtige doekjes veroorzaakt. Gemeenten en waterschappen zien geen afname van deze problemen, ondanks jarenlange bewustwordingscampagnes. De maatschappelijke kosten worden geschat op €1,25 tot €1,45 per inwoner, wat neerkomt op een nationale kostenpost van €22 tot €26 miljoen per jaar.

Verstopte rioolbuizen en pompen

De afbeelding hieronder toont een verstopte rioolbuis, een duidelijk gevolg van het doorspoelen van vochtige doekjes. De ophoping van deze doekjes, die niet oplossen in water, veroorzaakt verstoppingen en beschadigt de rioolinfrastructuur. Hierdoor moeten gemeenten en waterschappen regelmatig dure onderhoudswerkzaamheden uitvoeren om de schade te herstellen. Ook rioolpompen lopen vol met plastic, en moeten steeds vaker stop worden gezet.

verstopte rioolbuis

De rol van de Europese Unie

Het kabinet wil het verbod realiseren via een aanpassing van de Europese Single-Use Plastics (SUP) Richtlijn. Dit is een logische stap, aangezien het probleem niet uniek is voor Nederland. Ook in buurlanden zoals Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Oostenrijk worden vergelijkbare kosten en milieuproblemen gemeld. Een Europese aanpak zorgt voor een gelijk speelveld voor producenten en vermindert het concurrentievoordeel van goedkope, plastic-bevattende doekjes.

Alternatieven voor plastic doekjes

Gelukkig zijn er al voldoende plasticvrije alternatieven beschikbaar. Sommige fabrikanten hebben zich gecommitteerd aan het volledig plasticvrij maken van hun vochtige doekjes. Deze doekjes zijn niet alleen beter voor het milieu, maar ook veilig voor gebruik bij de gevoelige huid van baby's. Hoewel ze momenteel duurder zijn, zorgen duidelijke regelgeving en belastingmaatregelen ervoor dat deze alternatieven steeds toegankelijker worden.

Wat kun jij doen?

Kies voor plasticvrije vochtige doekjes bij het verzorgen van je baby.
Gooi gebruikte doekjes altijd in de prullenbak, niet in het toilet.
Ondersteun initiatieven en regelgeving die bijdragen aan een plasticvrije toekomst.

Voorbeelden van babydoekjes die NIET geschikt zijn om doorgespoeld te worden:

Het komt er op neer dat je billendoekjes mag door spoelen die geen schade aanbrengen in het riool en aan de natuur. Vaak wordt dit aangegeven op het verpakking. We hebben een lijstje neergezet met voorbeelden van billendoekjes die WEL geschikt zijn om door te spoelen: